Duurzame keten en dierenwelzijn

We willen dat onze klanten kunnen genieten van lekker eten. Tegelijkertijd mag dat niet ten koste gaan van mens, dier en natuur. We zoeken continu naar een goede balans tussen het welzijn van dieren en de impact op de natuur. Daarbij mogen we onze ketenpartners niet uit het oog verliezen. We stellen dan ook criteria op die voor hen haalbaar zijn, met een goed verdienmodel voor onze boeren en telers. Het werken aan duurzame, eerlijke en transparante voedselketens is een verantwoordelijkheid die we samen met onze leveranciers en andere partners dragen.

Duurzame ketenbeleid

Het duurzame ketenbeleid (new window)is de eerste fase in ons due diligence proces. Binnen dit beleid maken we onderscheid tussen mens, dier en natuur. De onderdelen ‘dier’ en ‘natuur’ lichten we hieronder verder toe, het onderdeel ‘mens’ bespreken we in het hoofdstuk Eerlijke keten (new window).

Het verbeteren van biodiversiteit, de rol van dieren hierin en het beschermen van ecosystemen kunnen we niet alleen. Daarom staat samenwerking met onze ketenpartners centraal in ons beleid. Samen zoeken we naar manieren om positieve impact te creëren en zetten we de nodige stappen om dit te bereiken.

Risicoproducten

Ketenpartners van Jumbo moeten voldoen aan nationale en internationale wet- en regelgeving en beschikken over alle relevante keurmerken. We vinden uniformiteit op dit gebied belangrijk, omdat die bijdraagt aan een transparante markt. Alle leveranciers van Jumbo zijn verplicht om zich te verbinden aan onze MVO-voorwaarden (new window) en Code of Conduct (new window).

Regelmatig zetten we een extra stap en gaan we verder dan wetgeving en certificering. Vooral in complexe ketens zien we veel kansen voor verbetering. Zo hebben we op eigen initiatief risicoproducten en -gebieden vastgesteld die mogelijk een negatieve impact hebben op mens, dier en natuur. In ons duurzame ketenbeleid (new window) staat het selectieproces van deze producten uitgelegd. Voor onze risicoproducten sturen we enerzijds op certificering. Aan de andere kant doen we aanvullend onderzoek in de vorm van Human Rights and Environmental Impact Assessments (HREIA). Op basis van onze risicoanalyse en volume selecteren we jaarlijks drie productgroepen voor verdiepend onderzoek. Aan de hand van deze onderzoeken stellen we een actieplan op, waarvan we de voortgang jaarlijks rapporteren.

Toelichting risicoproducten

De risicoproducten in onze ketens vind je hieronder. Een deel van de risicoproducten is voorzien van een duurzaamheidskeurmerk, waar we over rapporteren in onderstaande tabel. De overige risicoproducten verduurzamen we op verschillende manieren. Dit kan ook door middel van keurmerken, maar deze zijn niet meegenomen in de tabel om verschillende redenen. Dit kan komen door onvolledige data, de introductie van producten tijdens het rapportagejaar of rapportage op productniveau in plaats van leveranciersniveau. We lichten deze producten verderop in dit hoofdstuk toe.

Keurmerken

Bij het verduurzamen van ons assortiment richten we ons op onafhankelijke (top)keurmerken, zoals Beter Leven, On the Way to PlanetProof, Rainforest Alliance en Biologisch. Ook voeren we op versproducten van Nederlandse en Belgische herkomst ons eigen Van Dichtbij logo. Als boeren en telers in onze keten nog niet klaar zijn voor een (top)keurmerk, gaan we in gesprek om hen te helpen met verduurzamen. Zo hebben we voor de ketens van varkens, runderen en kaas onze eigen programma's ontwikkeld. Door deze samenwerkingen zorgen we ervoor dat ook de boeren die nu nog achterlopen, kunnen meedoen in de deze transitie.

Onderstaande tabel toont het omzetaandeel van producten met een keurmerk per risicogroep. Een groot aantal groepen is (bijna) 100% gecertificeerd. De verbetering van kaas komt door de introductie van ons Tuurlijk programma afgelopen jaar, wat aankomend jaar verder wordt uitgerold. Ook rundvlees verduurzamen we verder met het Rund op z'n Best programma. Daarnaast zetten we voor soja aankomend jaar verdere stappen in lijn met de ontbossingswetgeving. 

Verduurzaming overige risicoproducten

• Voor katoen streven we naar certificering via Global Organic Textile Standard (GOTS), Organic Content Standard (OCS) of Better Cotton en zetten we de benodigde stappen;

• Binnen de notencategorie voeren we een HREIA uit voor pinda’s en hebben we ons binnen het CBL gecommitteerd aan 100% gecertificeerde private label cashew-snacknoten in 2030;

• Voor basmatirijst zijn we overgestapt op Sustainable Rice Platform (SRP)-certificering. Het SRP logo staat nog niet op de verpakking, maar de basmatirijst is al wel sinds 1 april 2024 gecertificeerd;

• Bloemen en planten verduurzamen we via het Floriculture Sustainability Initiative (FSI), waar onze leveranciers bij zijn aangesloten;

• Tropisch fruit komt uitsluitend van Global GAP-gecertificeerde leveranciers, of een equivalent;

• Onze Nederlandse groenten komen van On the way to PlanetProof gecertificeerde leveranciers. Leveranciers van groenten van verder weg zijn altijd Global GAP gecertificeerd, of een geaccepteerde equivalent;

• Voor vanille voeren we gesprekken met onze leveranciers over verdere verduurzamingsstappen;

• Binnen de kokosnootcategorie hebben we een HREIA uitgevoerd voor kokosmelk.

Methodologie en assumpties

We rapporteren over Jumbo private label producten. We kijken hierbij naar producten die voor meer dan 2% bestaan uit ingrediënten die classificeren als risicoproduct. We meten welk omzetaandeel van deze producten een onafhankelijk keurmerk heeft. Daarbij hanteren we de keurmerken zoals opgenomen in bovenstaande tabel. 

Aanpassing definitie
Dit jaar hebben we de methodiek voor deze KPI gewijzigd: vorig jaar rapporteerden we op het aantal producten met een keurmerk, terwijl we nu rapporteren op het omzetaandeel. Om ervoor te zorgen dat beide jaren met elkaar vergelijkbaar zijn, is 2023 herrekend en aangepast op basis van omzetaandeel.

Klachtenmechanisme

Meldingen en/of klachten over dierenwelzijn en natuurschendingen nemen we zeer serieus. Samen met onze leveranciers en relevante stakeholders ondernemen we altijd actie bij meldingen of klachten. We bepalen wat we kunnen én moeten doen om mogelijke schade te herstellen en herhaling te voorkomen. Op onze online leverancierspagina hebben we een centraal meldpunt opgenomen voor klachten. Hier verwijzen we ook naar onze bepalingen ten aanzien van verantwoorde inkoop. In paragraaf Due diligence is reeds toegelicht hoe het klachtenmechanisme past binnen ons due diligence proces.

Natuur

Ons voedselsysteem is onlosmakelijk verbonden met de natuur. We moeten er dan ook goed voor zorgen. Van de allerkleinste insecten tot de allergrootste bomen. Gezonde ecosystemen en hoogwaardige biodiversiteit zijn essentieel voor het behoud van bestuiving, bodemgezondheid en waterzuivering. Duurzame landbouw- en productiemethoden dragen daaraan bij én verminderen de negatieve impact op het klimaat.

Versproducten van Nederlandse bodem

Elke dag bieden we onze klanten verse producten van Nederlandse bodem aan. Ongeveer 75% van ons versassortiment komt uit Nederland. We vinden een toekomstbestendige Nederlandse landbouwsector van belang en daarom investeren we actief in de verdere verduurzaming van onze versproducten, met oog voor een gezond verdienmodel voor de boeren en telers. Om dit te realiseren zetten we in op intensieve samenwerkingsverbanden met boeren en telers die voor een lange termijn aan ons leveren. Wij geloven dat toewerken naar een duurzamer voedselsysteem in Nederland op verschillende manieren kan. Biologische landbouw speelt hier een belangrijke rol in. Daarnaast is er ruimte voor regeneratieve landbouw, boerenprogramma's en innovatieve concepten zoals Zonvarken, Nederlandse edamame boontjes, K-EI Lekker ei en regeneratieve waspeen. Samen telt dit op tot een steeds duurzamer voedselsysteem.

Biodiversiteit

De biodiversiteit gaat snel verloren, ook in Nederland. Het behoud van gezonde ecosystemen is essentieel voor het klimaat, onze natuur en onze voedselvoorziening. Niet voor niks is duurzame keten ook een van de materiële thema’s uit onze dubbele materialiteitsanalyse. Momenteel borgen we onze inzet voor biodiversiteit zo veel mogelijk via keurmerken en verkennen we mogelijkheden voor regeneratieve landbouw en de impact daarvan op de biodiversiteit. We blijven betrokken bij kennisinitiatieven om biodiversiteit meetbaar te maken en onze impact verder te verbeteren.

Regeneratieve landbouw

Samen met Agrifirm, Ardo en Unilever neemt Jumbo sinds de zomer van 2024 deel aan het Wortelcollectief, een pilot in regeneratieve landbouw. Deze methode is gericht op het juiste gebruik en herstel van natuurlijke landbouwprocessen en levert zo een positieve bijdrage aan natuur, klimaat, voedselzekerheid en sociale omstandigheden. Met het Wortelcollectief willen we regeneratieve landbouw stimuleren en verder onderzoeken. Binnen de pilot wordt de verse waspeen van Jumbo twee kaar per jaar gezaaid en geoogst, maar steeds op andere akkers, oftewel rotatie van gewassen. Dit is essentieel in regeneratieve landbouw. We dragen hiermee bij aan de kennisontwikkeling op het gebied van regeneratieve landbouw in Nederland. Daarnaast nemen we vanaf 2025 deel aan het transitiefonds regeneratieve landbouw, Re-Ge-NL, dat vanuit het Nationaal Groeifonds is opgezet en wordt begeleid. Onze waspeen van regeneratieve teelt is winnaar van het Beste Product van het Jaar 2024-2025' in de categorie Duurzaam Food.

Meer biologisch

We hebben onze ambitie voor de verkoop van biologische aardappelen, groente en fruit (AGF) aangescherpt. Het doel is om in 2026 minimaal 8% en in 2027 minimaal 10% van de verkochte AGF biologisch te telen. Momenteel is dat ongeveer 5%. Aankomend jaar gaan we verder uitdiepen welke producten we enkel biologisch willen aanbieden aan onze klanten. We focussen ons op AGF omdat het een belangrijke instapcategorie is voor Jumbo en klanten. Producten in deze categorie passen daarnaast binnen een gezond eetpatroon. Het is ook de afdeling waar onze klanten de winkel binnenkomen, waardoor ze makkelijk met biologische producten in aanraking komen.

Ontbossingsvrije ketens

Het tegengaan van ontbossing is cruciaal in de strijd tegen klimaatverandering en de bescherming van biodiversiteit. Jumbo zet zich hier sinds 2021 expliciet voor in. De prioriteit ligt bij soja, palmolie, cacao, rundvlees, koffie en papiergrondstoffen die ook centraal staan in de aankomende European Deforestation Regulation (EUDR), die eind 2025 van kracht wordt.

We omarmen deze wetgeving, omdat die bijdraagt aan een gelijk speelveld in de markt. Maar de wetgeving stelt ons ook voor een uitdaging. Het wordt namelijk vereist dat bedrijven informatie verzamelen over de herkomst van hun producten tot op het niveau van de boerderij of plantage. Voor ons als retailer met complexe ketens, is dit een hele opgave. Dit doet niets af aan onze toewijding om ontbossing te stoppen. Via onder andere keurmerken sturen we hier al langere tijd op. Meer informatie is te vinden op onze website.

Dier

Dieren hebben het recht op een goed leven. We streven er daarom naar dat onze eieren en vlees- en zuivelproducten, waar mogelijk, een dierenwelzijnskeurmerk hebben, zoals het Beter Leven Keurmerk of Biologisch. Sinds de zomer van 2024 is de Jumbo roomboter bijvoorbeeld voorzien van het 1 ster Beter Leven keurmerk. Ook hebben we verschillende innovaties binnen onze dierlijke ketens, die we hierna verder toelichten.