Voedselverspilling

In Nederland gooien we per persoon ruim 33 kilo eten per jaar weg. Om voedselverspilling te verminderen, kijken we kritisch naar onze productieketens en winkels. We richten ons op het voorkomen van derving, het optimaal benutten van voedselresten en het bewust maken van onze klanten. Veel van deze acties lopen al jaren, maar we zijn altijd op zoek naar nieuwe manieren om verspilling tegen te gaan.

Samen minder verspillen

Met trots kunnen we melden dat we dit jaar opnieuw een belangrijke stap hebben gezet in onze strijd tegen voedselverspilling. We hebben 2% minder voedsel verspild dan vorig jaar. Dat komt neer op 0,7% van al het voedsel dat we inkochten. Dit is minder dan het marktgemiddelde volgens Stichting Samen Tegen Verspilling (0,9%). Jumbo heeft als doel om in 2030 de helft minder voedsel te verspillen ten opzichte van 2015. Dit betreft voedselverspilling in onze logistieke keten, de eigen winkels en die van Jumbo franchise-ondernemers. Vanuit de dubbele materialiteitsanalyse is voedselverspilling bij leveranciers en klanten ook materieel, maar het verkrijgen van deze data is complex. Dit is een aandachtspunt voor komend jaar.

Samen minder verspillen-schap

Vrijwel alle Jumbo winkels hebben een Samen minder verspillen-schap. Hier zijn producten te vinden die tegen hun houdbaarheidsdatum aan zitten. We verkopen deze producten tegen sterk gereduceerde prijzen. In 2024 hebben we op deze manier zo 32 miljoen producten alsnog kunnen verkopen en zijn er al 690 winkels met een Samen minder verspillen-schap. 

2024

2023

Totaal weggegooid voedsel (gewicht in ton)

18.607

19.478

Verspild voedsel ten opzichte van het inkoopvolume
(exclusief brood ingezet als veevoer)

0,70%

0,69%

Brood van gisteren

Brood is een van de meest verspilde voedingsproducten. Daarom zijn we in 2023 gestart met het verkopen van Brood van gisteren. Doorgaans is dat nog uitstekend geschikt voor consumptie. Onverkochte broden, bolletjes en puntjes zijn de dag na productie tot 11 uur ’s ochtends te koop voor 25, 50 of 75 cent. Als er na dat tijdstip nog brood over is, gaat dit naar de veevoerindustrie. Ook kijken we hoe we onverkochte producten een andere bestemming kunnen geven. Zo verwerken we onverkochte croissants tot een heerlijke broodpudding. We zagen in 2023 al een reductie in broodverspilling ten opzichte van 2022 door de introductie van Brood van gisteren. Doordat 2024 het eerste volledige jaar was met Brood van gisteren is een afname in verspild brood ten opzichte van 2023 gerealiseerd. Dit jaar zijn de kilogrammen verspild brood verder afgenomen met 17%. 

Methodologie en assumpties

Onder voedselverspilling verstaan we etenswaren die geschikt zijn voor menselijke consumptie, maar die worden weggegooid. Om onafhankelijk van groei de vergelijking te kunnen blijven maken over verschillende jaren, zetten we de hoeveelheid weggegooid voedsel af tegen de omzet. Deze KPI hebben we afgelopen jaren gehanteerd. Aangezien onze omzet ook onderhevig is aan inflatie, kijken we ook naar het aandeel voedselverspilling per ingekocht voedsel gewicht.

Verse soepen en maaltijden van onverkochte groenten

Sinds het najaar van 2024 verkopen we in de Foodmarkten ook verse soepen die zijn gemaakt van onverkochte groenten. Verder bereiden we op het Jumbo kantoor in Veghel en het distributiecentrum in Bleiswijk lunch- en avondmaaltijden met versproducten, afkomstig van onze bezorglocaties en vanwege hun beperkte houdbaarheid niet meer geschikt voor de verkoop aan klanten.

Klanten inspireren

Bij Jumbo willen we onze klanten helpen met en inspireren om minder eten weg te gooien. Dat doen we met recepten onder de noemer koken met restjes, en met tips op de verpakkingen, op Jumbo.com en in onze folder. Tijdens de Verspillingsvrije Week ontvingen klanten die hun boodschappen online bestelden gratis de ‘Eerst op’ tape: een handig hulpmiddel om producten in de koelkast, die als eerste op moeten, te markeren. Uit onderzoek van het Voedingscentrum (new window) blijkt dat mensen die deze tape gebruiken gemiddeld 28% minder voedsel verspillen.

Voedselbanken

Goede onverkochte producten die nog geschikt zijn voor consumptie, onze reststromen, doneren we zoveel mogelijk aan voedselbanken. Door de maatregelen die we nemen in de strijd tegen voedselverspilling wordt de hoeveelheid onverkochte producten echter steeds kleiner. Hierdoor neemt de hoeveelheid voedsel die we naar de voedselbanken kunnen sturen af. Daarom kijken we naar andere manieren om onze donaties op peil te houden. Zo gaat, wanneer een winkel tijdelijk moet sluiten vanwege een verbouwing, al het verse en ingevroren assortiment naar de voedselbanken. Daarnaast organiseren we elk jaar voor de voedselbanken een grote donatieactie. We roepen dan onze winkels op om samen met klanten producten in te zamelen. In 2024 hebben 365 Jumbo winkels hieraan deelgenomen. Per winkel zijn tientallen kratten gevuld en gedoneerd aan een lokale voedselbank.

Hoe technologie ons helpt voedselverspilling verder te reduceren:
  • Met ons nieuwe forecasting systeem, uitgerold in september 2023, stelt ons beter in staat om de vraag van producten in winkels te voorspellen, waardoor een product zo vers mogelijk in de winkel ligt. Naast een betere kwaliteit voor de klant zorgt dit voor een daling in verspild voedsel. Verder zijn we bezig om lokale weersinvloeden mee te nemen in de forecastmodellen. De implementatie hiervan vindt in 2025 plaats.

  • Door de avocadoscanner, een slim apparaatje dat als het ware een mini-röntgenfoto maakt om de rijpheid van de avocado te controleren. Zo voorkomen we dat klanten in de avocado knijpen, waardoor het product onverkoopbaar wordt.

Coalitie Houdbaarheid

Jumbo neemt deel aan de Coalitie Houdbaarheid, een landelijk initiatief om voedselverspilling te verminderen. Van de ongeveer twee miljard kilo goed voedsel die we in Nederland jaarlijks verspillen, wordt een aanzienlijk deel bij klanten thuis weggegooid. Een deel van deze voedselverspilling wordt veroorzaakt door onduidelijkheid over de aanduidingen ten minste houdbaar tot (THT) en te gebruiken tot (TGT). De leden van de Coalitie hebben afgesproken consumenten duidelijker te informeren ten aanzien van de houdbaarheid door onder andere toevoeging van het Kijk-Ruik-Proef logo op producten met een THT-datum. Dit helpt consumenten te bepalen of een product na de THT-datum nog eetbaar is door te kijken, te ruiken en te proeven. In 2025 starten we met de toepassing van het logo op plantaardige eet- en drinkzuivel van ons private label en we breiden dit gedurende het jaar verder uit naar meer producten. Medio 2027 moet het Kijk-Ruik-Proef logo op 50% van de private labelverpakkingen staan.