Toelichting kerngegevens
Een jaar met twee gezichten: stijgende omzet en licht dalend marktaandeel
Koninklijke Jumbo Food Groep B.V. heeft 2023 afgesloten met een totaalomzet van € 11,024 miljard, een toename van 7,3% ten opzichte van 2022, het jaar waarin voor het eerst de € 10 miljard omzetgrens werd gepasseerd. De consumentenomzet van de Jumbo winkels steeg afgelopen jaar met 7,1% en kwam uit op € 10,890 miljard. Ook de jaarrekeningomzet steeg in 2023 met 6,5% tot € 8,702 miljard. Ondanks het omzetrecord is het jaar 2023 er een met twee gezichten. De omzetgroei wordt voornamelijk gedreven door inflatie en is lager dan de gemiddelde marktgroei van 7,6% in de Nederlandse supermarktbranche. Als gevolg hiervan is het marktaandeel van Jumbo Supermarkten in Nederland in 2023 iets teruggelopen naar ruim 21%. Dit gaf aanleiding om de bedrijfsstrategie verder aan te scherpen. Onder de noemer ‘Jumbo zoals Jumbo bedoeld is’ keren we terug naar onze basis. Meer nadruk op het onderscheidend vermogen van de formule geldt nu meer dan ooit als uitgangspunt. Daardoor stond het afgelopen boekjaar voor een groot deel in het teken van transitie. In 2024 zal Jumbo vastberaden voortbouwen op deze ingeslagen koers.
Toenemende druk op verdienmodel door aanhoudende kostenstijgingen
De winstgevendheid stond in 2023 behoorlijk onder druk door aanhoudende kostenstijgingen. Naast stijgingen van inkoopprijzen vanuit leveranciers had Jumbo te maken met een blijvende toename van de huur- en energiekosten en tevens fors hogere salariskosten voortkomend uit stijgende cao-lonen. Bij Jumbo hebben we er bewust voor gekozen om deze kostenstijgingen niet volledig door te berekenen aan klanten. We hebben ze zoveel mogelijk voor onze eigen rekening genomen. Hierdoor is de winstgevendheid gedaald en heeft Jumbo in 2023 een bedrijfsresultaat (EBIT) gerealiseerd van € 98 miljoen, oftewel 1,1% van de jaarrekeningomzet. Daarnaast zijn de financiële lasten van Jumbo toegenomen ten opzichte van vorig jaar door gestegen marktrentes en een fors hogere gecalculeerde rente op de huurverplichtingen volgens IFRS 16.
Jumbo heeft vertrouwen in de toekomst en blijft investeren
Jumbo is in 2023 flink blijven investeren ten behoeve van een duurzame groei voor de toekomst. De totale investeringen in immateriële en materiële vaste activa stegen in 2023 met 4,1% tot € 305 miljoen. Dit betrof onder andere investeringen in vestigingspunten, wat toeziet op de verkrijging van nieuwe individuele winkellocaties, en winkelaanpassingen, waarbij ook verschillende duurzaamheidsmaatregelen zijn toegepast. Verder zijn alle winkels voorzien van elektronische schaplabels. In 2023 is hard gewerkt aan de bouw en inrichting van een nieuw gemechaniseerd centraal distributiecentrum voor verse producten in Nieuwegein, van waaruit vanaf het voorjaar 2024 de distributie naar de winkels zal plaatsvinden. Daarnaast is in 2023 verder geïnvesteerd in Jumbo Online en in het S4-programma, onze gefaseerde overgang naar de nieuwe generatie van SAP.
Aangescherpte strategie heeft invloed op afschrijvingen en bijzondere waardeverminderingen
Jumbo heeft in 2023 op tal van terreinen forse stappen gezet op het gebied van duurzaamheid en heeft haar duurzaamheidsdoelstellingen verder aangescherpt. Jumbo blijft daarom investeren in duurzaamheidsmaatregelen en is ook zeer zuinig op het gebruik van de eigen bedrijfsmiddelen. Als gevolg daarvan heeft Jumbo besloten om de winkels minder frequent te verbouwen en inventarissen en installaties minder frequent te vervangen. In het verlengde daarvan is in 2023 de verwachte economische levensduur, en daarmee de gebruiksduur van de materiële vaste activa, opnieuw beoordeeld.
Voor verschillende activa is de afschrijvingsperiode aangepast in lijn met de nieuwe levenscyclus van winkels. Dit heeft geresulteerd in lagere afschrijvingen van de materiële vaste activa met een totale impact voor 2023 van € 19 miljoen.
Het Jumbo Huismerk is een belangrijk onderdeel van de in 2023 uitgewerkte strategie om Jumbo terug te laten keren naar ‘Jumbo zoals Jumbo bedoeld is’. Wij hebben het strategisch belang van La Place heroverwogen en daarmee komt La Place meer op afstand te staan. Hierdoor is de realiseerbare waarde van de merknaam La Place met € 14,5 miljoen gedaald.
Jumbo blijft ruim binnen de bankconvenanten
De nettoschuld is in 2023 in de jaarrekening gedaald met circa € 0,8 miljard ten opzichte van 2022 vanwege een afname van de huurverplichtingen. De afname van de balansposten gebruiksrechten huurcontracten en huurverplichtingen is het gevolg van een herbeoordeling van de huurperiode en uitoefening van verlengingsopties. De maximale looptijd van de huurperiode voor Nederlandse winkellocaties is aangepast van vijftien naar tien jaar. Deze periode van tien jaar is in lijn met de nieuwe levenscyclus. Als gevolg hiervan is de leverage ratio ultimo boekjaar gedaald naar 3,19.
De kredietinstellingen corrigeren in de bankconvenanten volledig voor IFRS 16-effecten, in relatie tot de nettoschuld en EBITDA. De nettoschuld bedraagt € 488 miljoen en is licht afgenomen ten opzichte van 2022. Dit resulteert in een leverage ratio ultimo boekjaar van 1,34 (2022: 1,23), welke maximaal 3,0 mag bedragen.
Verdere groei van aantal vestigingen
Het totale winkelbestand van Jumbo is eind 2023 uitgekomen op 725, een stijging van dertien winkels ten opzichte van de 712 winkels eind 2022. Tot de nieuwe winkels behoren onder meer tien voormalige Jan Linders supermarkten in Noord-Brabant, Limburg en Gelderland. België verwelkomde zeven nieuwe Jumbo winkels, waarmee de teller staat op een totaal van 33. Het totaal aantal Jumbo winkels bestaat uit 350 eigen filialen (incl. twintig Belgische winkels) en 375 franchisewinkels (incl. dertien Belgische winkels). Het aantal La Place restaurants is gestegen met één tot zeventig restaurants ultimo boekjaar, bestaande uit acht eigen restaurants en 62 franchiserestaurants.