Trends en ontwikkelingen
Verschillende (geo)politieke, economische en sociaal-maatschappelijke ontwikkelingen zijn van invloed op de omstandigheden waaronder Jumbo opereert. In alle gevallen moeten we hier alert en adequaat op reageren. Steeds houden we daarbij de belangen van onze klanten, de eigen organisatie en van onze omgeving voor ogen.
Prijsstijgingen
Productprijzen
Gedurende 2023 hebben we, evenals in voorgaande jaren, last gehad van forse prijsverhogingen door leveranciers van met name A-merken en grondstoffen. Dat is een zorgelijke ontwikkeling, die onder meer leidt tot grote druk op marges en uiteindelijk tot terughoudendheid bij consumenten. We zien het als onze maatschappelijke verantwoordelijkheid om de prijzen van met name basisproducten zo betaalbaar mogelijk te houden. In onderhandelingen met leveranciers kijken we scherp of de prijsstijgingen realistisch zijn en dringen we waar nodig aan op matiging en realiteitszin. In sommige gevallen resulteert dat in een tijdelijke patstelling. We blijven ons echter inzetten voor reële inkoopprijzen en verantwoorde prijsaanpassingen. Doordat wij ons hebben aangesloten bij internationale inkooporganisaties verwachten we in 2024 gunstigere voorwaarden voor onze klanten te kunnen bedingen.
Tekorten
Als gevolg van de geopolitieke ontwikkelingen, maar ook door tegenvallende oogsten vanwege extreme weersomstandigheden, hebben we vaker te maken met dreigende of reële tekorten aan producten en bestanddelen. We zijn hier alert op en spannen ons in om tijdig zorg te dragen voor vervangende ingrediënten of alternatieve voorraden.
Loonkosten
De forse stijgingen van de cao-lonen gedurende 2023 zijn een gevolg van de hoge inflatie. Gelukkig zijn de prijsstijgingen in de loop van het jaar wat gestabiliseerd, mede als gevolg van stabielere energieprijzen. Nieuwe loonstijgingen op of boven het inflatieniveau brengen het risico met zich mee dat we terechtkomen in een loonprijsspiraal. Dat is een onwenselijke situatie die onvermijdelijk tot aanhoudende prijsstijgingen leidt.
Energie
In 2023 is niet langer sprake geweest van fors oplopende energieprijzen. Wel blijven de prijzen op een hoog niveau, zeker in vergelijking met het jaar 2021 en daarvoor. Dat is van invloed op de koopkracht en het bestedingspatroon van consumenten. Ook in onze eigen bedrijfsvoering blijven we te maken hebben met hoge kosten voor energie. Net zoals de meeste huishoudens kijken we scherp naar mogelijkheden om te besparen op energieverbruik. We investeren fors in energiebesparende maatregelen en alternatieve energiebronnen. We streven ernaar om in 2030 in onze winkels uitsluitend duurzaam opgewekte fossielvrije energie te gebruiken.
Consumentengedrag
Prijsbewustzijn
Als gevolg van het onzekere economische klimaat zijn consumenten terughoudender in hun bestedingen. Dat is ook merkbaar aan de dagelijkse boodschappen. Klanten zijn erg prijsbewust en gespitst op aanbiedingen. Ze kiezen ook vaker voor huismerkproducten in plaats van A-merken. Bij Jumbo beantwoorden we deze behoefte door jaarrond in te zetten op prijsverlagingen. Daarnaast hebben we elke dag lage prijzen. We kiezen bewust niet voor extreme aanbiedingen die slechts een week duren, terwijl de rest van het jaar de prijs stukken hoger is. Wij bieden liever continu een lage prijs, zodat onze klant onder aan de streep goedkoper uit is. Het veranderende consumentengedrag stimuleert ons om nadrukkelijk vast te houden aan ons beleid van altijd lage prijzen en onze klanten hier duidelijk over te informeren.
Verantwoorde voeding
De belangstelling bij klanten voor gezonde en duurzame voeding zet door. We juichen deze ontwikkeling toe en faciliteren en stimuleren deze verschuiving. We merken wel dat een deel van onze klanten hierin nog terughoudend is. Ze zijn in de veronderstelling dat gezonde en duurzame voeding duurder en/of minder smakelijk is. We moeten ons meer inspannen om dat beeld te veranderen. In 2023 hebben we er bewust voor gekozen om de prijzen van alle vleesvervangers te verlagen tot op of onder het niveau van de dierlijke varianten. We kijken bovendien naar de mogelijkheden van extra prijsprikkels, zoals promoties en verdere prijsverlagingen. Aanvullend delen we nog meer inspiratie, tips, adviezen en smakelijke recepten.
Wetten en maatregelen
Veranderende wet- en regelgeving uit Den Haag en Brussel is van directe invloed op de samenleving en daarmee evenzeer op onze bedrijfsvoering. Dat geldt ook voor de toenemende roep om strengere milieumaatregelen en het stimuleren van gezondere voeding. We vinden het vanzelfsprekend om te voldoen aan de wettelijke vereisten en daarnaast de maatschappelijke vraag zo goed mogelijk te beantwoorden. We kijken altijd naar mogelijkheden om er nog ‘een schepje bovenop’ te doen. Zo blijven we scherp en nemen we onze maatschappelijke rol als grote supermarktketen serieus. Om verbinding met de samenleving te blijven houden, zijn we in dialoog met al onze stakeholders. We hechten daarbij veel waarde aan transparantie.
Arbeidsmarkt
Er zijn geen signalen die erop wijzen dat de krapte op de arbeidsmarkt minder wordt. Het lijkt er eerder op dat dit een blijvend verschijnsel is. We moeten ons daarom blijven inspannen om medewerkers aan ons te binden en nieuw talent aan te trekken. De situatie van krapte zal een opwaarts effect hebben op onze bedrijfskosten. De onzekerheid in het politieke landschap speelt daarbij ook een rol, bijvoorbeeld ten aanzien van mogelijke ontwikkelingen rondom het wettelijke minimumloon, arbeidsmigratie en flexibilisering.
Technologie
Digitalisering
De snelle technologische ontwikkelingen, bijvoorbeeld op het gebied van robotica en artificial intelligence, hebben volop onze aandacht. De toepassingsgebieden in onze bedrijfsvoering nemen zienderogen toe. Een steeds groter deel van onze logistieke processen is gemechaniseerd. Digitalisering speelt een belangrijke rol bij het verder optimaliseren en personaliseren van onze e-commerce activiteiten en het vlot en prettig boodschappen doen in onze winkels. Deze ontwikkelingen dragen bovendien vaak bij aan kostenreductie, het verlagen van de werkdruk en stellen ons in staat om medewerkers in te zetten op die plaatsen waar ze het verschil maken.
Retail media
Digitalisering biedt ook kansen voor het genereren van nieuwe omzetstromen. Daar slagen we bijvoorbeeld steeds beter in met Jumbo Retail Media, een deels geautomatiseerd platform voor leveranciers en dienstverleners waarop zij via onze kanalen rechtstreeks in contact kunnen treden met (potentiële) klanten. Via onder meer ons spaarprogramma Jumbo Extra’s hebben we de beschikking over waardevolle data die zijn in te zetten voor verschillende doeleinden. Strikte naleving van de privacywetgeving is daarbij een belangrijke vereiste. Daarnaast zijn klanten vaak beducht voor het gebruik van persoonlijke data, ook al zijn deze geheel geanonimiseerd. We gaan hier uiteraard zeer zorgvuldig en respectvol mee om.